Borsa İstanbul

Borsa İstanbul Genel Görünümü

1. Borsa İstanbul

Borsa İstanbul A.Ş. (BİAŞ), Türkiye'nin en büyük ve tek organize menkul kıymetler borsasıdır. Sermaye piyasalarının kalbi konumunda olan Borsa İstanbul, hisse senetleri, tahviller, gelir ortaklığı senetleri, yatırım fonu katılma belgeleri, vadeli işlemler ve opsiyonlar gibi çeşitli finansal araçların alım satımının yapıldığı bir platformdur. Bu makale, Borsa İstanbul'un tarihçesi, yapısı, işleyişi, işlem gören ürünler, piyasa katılımcıları, düzenlemeler ve gelecekteki potansiyeli hakkında kapsamlı bir genel bakış sunmaktadır.

Tarihçe

Borsa İstanbul'un kökleri, 1866 yılında kurulan *Dersaadet Borsası*'na dayanmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde kurulan bu borsa, daha sonra Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte çeşitli ad ve yapı değişikliklerine uğramıştır. 1986 yılında *İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB)* adını alan kurum, 2013 yılında *Borsa İstanbul A.Ş.* olarak yeniden adlandırılmıştır. Bu dönüşüm, borsanın daha modern ve rekabetçi bir yapıya kavuşturulmasını amaçlamıştır. Borsa İstanbul, ayrıca 2018 yılında Türkiye'nin önemli enerji şirketlerinden Borusan EnBW Enerji'nin sahibi olduğu Borsa İstanbul A.Ş.'nin çoğunluk hisselerinin Katar Yatırım Otoritesi'ne devredilmesiyle uluslararası bir boyut kazanmıştır.

Yapı ve Organizasyon

Borsa İstanbul, karmaşık bir yapıya sahiptir. Temel olarak aşağıdaki unsurlardan oluşur:

• **Borsa İstanbul A.Ş.:** Borsanın işletmesini ve yönetimini üstlenen anonim şirket.
• **Türkiye Depo ve Tamamlama Merkezi A.Ş. (TAKAS):** Menkul kıymetlerin saklanması, transferi ve takas işlemlerini gerçekleştiren kurum. TAKAS borsanın güvenli ve etkin bir şekilde işlemesini sağlar.
• **Borsa İstanbul Takas ve Saklama A.Ş.:** Takas ve saklama hizmetlerini bir arada sunan birim.
• **Borsa İstanbul Gözetim ve Denetleme Kurulu:** Piyasanın şeffaf ve adil bir şekilde işlemesini sağlamak amacıyla gözetim ve denetleme faaliyetlerini yürüten kurul.
• **Piyasa İşleyişi Şirketleri:** Aracı kurumlar, yatırım bankaları ve diğer piyasa katılımcıları.

Bu yapının amacı, borsanın tüm süreçlerinin düzenli, güvenli ve şeffaf bir şekilde yürütülmesini sağlamaktır.

İşleyiş

Borsa İstanbul'da işlemler, *Emir Geliş Sistemi (EGS)* aracılığıyla gerçekleştirilir. EGS, emirlerin borsaya iletilmesini, eşleştirilmesini ve gerçekleştirilmesini sağlayan elektronik bir sistemdir. İşlemler, belirli kurallar ve prosedürler çerçevesinde, piyasa katılımcıları tarafından gerçekleştirilir.

• **Açılış Seansı:** İşlem gününün başlangıcıdır.
• **Sürekli Seans:** Gün boyunca devam eden alım satım işlemlerinin gerçekleştirildiği seanstır.
• **Kapanış Seansı:** İşlem gününün sonudur.

Borsa İstanbul'da işlemler, belirli saatler arasında ve belirli kurallar çerçevesinde gerçekleştirilir. Bu kurallar, piyasanın güvenliğini ve şeffaflığını sağlamak amacıyla düzenlenir.

İşlem Gören Ürünler

Borsa İstanbul'da çeşitli finansal araçlar işlem görmektedir. Bunlar başlıca şunlardır:

• **Hisse Senetleri:** Şirketlerin sermayesine katılımı temsil eden menkul kıymetlerdir. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi başta olmak üzere çeşitli hisse senetleri işlem görmektedir.
• **Tahviller:** Devlet veya şirketler tarafından borçlanma amacıyla ihraç edilen menkul kıymetlerdir.
• **Gelir Ortaklığı Senetleri (GOPS):** Şirketlerin elde ettiği kârdan pay alma hakkını temsil eden menkul kıymetlerdir.
• **Yatırım Fonu Katılma Belgeleri:** Yatırım fonlarının portföyüne katılımı temsil eden belgelerdir.
• **Vadeli İşlem Sözleşmeleri:** Belirli bir varlığın belirli bir tarihte belirli bir fiyattan alım satımını öngören sözleşmelerdir. Vade İşlemleri özellikle risk yönetimi ve spekülasyon amaçlı kullanılır.
• **Opsiyon Sözleşmeleri:** Belirli bir varlığı belirli bir tarihte belirli bir fiyattan alma veya satma hakkını veren sözleşmelerdir. Opsiyon İşlemleri yatırımcılara esneklik sağlar.
• **Kredi Derecelendirme Notları (KDN):** Şirketlerin ve finansal araçların kredi riskini değerlendiren notlardır.
• **Repo ve Ters Repo İşlemleri:** Kısa vadeli borçlanma ve borç verme işlemleridir.
• **Eurobond ve Amerikan Depo Sertifikaları (ADS):** Uluslararası piyasalarda işlem gören menkul kıymetlerdir.

Bu ürünler, yatırımcılara farklı risk ve getiri profilleri sunmaktadır.

Borsa İstanbul'da İşlem Gören Ürünler

Ürün Türü	Açıklama	Risk Seviyesi
Hisse Senetleri	Şirket sermayesine katılım	Yüksek
Tahviller	Borçlanma aracı	Düşük-Orta
GOPS	Kâr paylaşım hakkı	Orta
Yatırım Fonları	Portföy katılımı	Orta
Vadeli İşlemler	Gelecekteki alım satım sözleşmesi	Yüksek
Opsiyonlar	Alım/Satım hakkı	Yüksek
Repo/Ters Repo	Kısa vadeli borçlanma/borç verme	Düşük

Piyasa Katılımcıları

Borsa İstanbul'da çeşitli piyasa katılımcıları faaliyet göstermektedir. Bunlar:

• **Aracı Kurumlar:** Yatırımcıların borsada işlem yapmasını sağlayan kuruluşlardır. Aracı Kurumlar gerekli altyapıyı ve uzmanlığı sağlar.
• **Yatırım Bankaları:** Şirketlerin sermaye piyasalarına açılmasına yardımcı olan kuruluşlardır.
• **Portföy Yöneticileri:** Yatırım fonları ve diğer yatırım araçlarını yöneten profesyonellerdir.
• **Yatırımcılar:** Bireysel veya kurumsal olarak borsada işlem yapan kişilerdir.
• **Piyasa Yapıcılar:** Belirli menkul kıymetlerin likiditesini artırmak amacıyla sürekli olarak alım satım teklifleri sunan kuruluşlardır.
• **Merkezi Karşı Taraf (CCP):** Takas işlemlerinin güvenliğini sağlamak amacıyla devreye giren kuruluşlardır.

Bu katılımcılar, borsanın etkin bir şekilde işlemesini ve yatırımcıların ihtiyaçlarını karşılamasını sağlamaktadır.

Düzenlemeler

Borsa İstanbul, **Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)** tarafından düzenlenir ve denetlenir. SPK, piyasanın şeffaf, adil ve güvenli bir şekilde işlemesini sağlamak amacıyla çeşitli düzenlemeler yapar. Bu düzenlemeler, yatırımcıların korunmasını, piyasanın manipülasyonunu önlemeyi ve piyasanın istikrarını sağlamayı amaçlar.

• **Piyasa Gözetim Sistemi (PGS):** SPK tarafından kullanılan, piyasadaki şüpheli işlemleri tespit etmek amacıyla kullanılan bir sistemdir.
• **İçeriden Bilgi Ticareti (İBT):** Halka açık olmayan bilgilere dayanarak yapılan işlemlerin yasaklanmasıdır.
• **Piyasa Manipülasyonu:** Yapay fiyat hareketleri yaratarak piyasayı etkilemeye yönelik girişimlerdir.
• **Sermaye Piyasası Kanunu:** Sermaye piyasasının işleyişini düzenleyen temel yasadır.
• **Yatırımcı Hakları:** Yatırımcıların korunması ve bilgilendirilmesi ile ilgili düzenlemelerdir.

Bu düzenlemeler, borsanın güvenilirliğini artırarak yatırımcıların güvenini sağlamaktadır.

Teknik Analiz ve Stratejiler

Borsa İstanbul'da yatırım yaparken, teknik analiz ve çeşitli stratejiler kullanmak yatırımcıların karar alma süreçlerini destekleyebilir.

• **Hareketli Ortalamalar (MA):** Fiyat trendlerini belirlemek için kullanılır. Hareketli Ortalamalar genellikle kısa, orta ve uzun vadeli analizlerde kullanılır.
• **Göreceli Güç Endeksi (RSI):** Bir varlığın aşırı alım veya aşırı satım bölgelerini belirlemek için kullanılır.
• **MACD (Moving Average Convergence Divergence):** İki hareketli ortalama arasındaki ilişkiyi gösteren bir göstergedir.
• **Fibonacci Düzeltmeleri:** Potansiyel destek ve direnç seviyelerini belirlemek için kullanılır.
• **Trend Çizgileri:** Fiyat trendlerini görselleştirmek için kullanılır.
• **Destek ve Direnç Seviyeleri:** Fiyatın yükselişini veya düşüşünü durdurabileceği düşünülen seviyelerdir.
• **Omuz Baş Omuz Formasyonu:** Bir tersine dönüş sinyali olarak kabul edilir.
• **Çift Tepe ve Dip Formasyonları:** Tersine dönüş sinyalleri olarak kabul edilir.
• **Hacim Analizi:** İşlem hacminin fiyat hareketleriyle ilişkisini inceleyerek piyasa trendlerini anlamaya yardımcı olur. Hacim Analizi özellikle trendlerin gücünü belirlemede önemlidir.
• **Momentum Stratejisi:** Fiyatların hızla yükseldiği veya düştüğü varlıklara yatırım yapmayı içerir.
• **Değer Yatırımı:** Temel analiz yaparak, piyasa değerinin altında işlem gören hisse senetlerini satın almayı içerir.
• **Büyüme Yatırımı:** Yüksek büyüme potansiyeline sahip şirketlere yatırım yapmayı içerir.
• **Endeks Taklit Stratejisi:** Bir endeksi (örneğin BIST 100) takip eden yatırım fonlarına veya ETF'lere yatırım yapmayı içerir.
• **Ortalama Maliyet Metodu (DCA):** Belirli aralıklarla aynı miktarda yatırım yaparak riski dağıtmayı içerir.

Bu stratejiler ve teknik analiz araçları, yatırımcıların daha bilinçli kararlar almasına yardımcı olabilir.

Gelecek Potansiyeli

Borsa İstanbul, Türkiye ekonomisinin büyümesi ve gelişmesiyle birlikte gelecekte önemli bir potansiyele sahiptir. Özellikle aşağıdaki faktörler, borsanın gelecekteki büyümesini destekleyebilir:

• **Ekonomik İstikrar:** Türkiye ekonomisinin istikrarlı bir şekilde büyümesi, borsanın performansını olumlu etkileyecektir.
• **Yatırımcı Tabanının Genişlemesi:** Borsa İstanbul'da işlem yapan yatırımcı sayısının artması, piyasanın likiditesini ve derinliğini artıracaktır.
• **Yeni Ürünlerin Geliştirilmesi:** Borsa İstanbul'da işlem gören ürün çeşitliliğinin artması, yatırımcıların farklı ihtiyaçlarını karşılayacaktır.
• **Teknolojik Gelişmeler:** Borsa İstanbul'un teknolojik altyapısının güçlendirilmesi, işlem hızını ve verimliliğini artıracaktır.
• **Uluslararası İşbirlikleri:** Borsa İstanbul'un uluslararası borsalarla işbirliği yapması, küresel piyasalara erişimini kolaylaştıracaktır.
• **Sürdürülebilirlik Odaklı Yatırımlar:** ESG (Çevresel, Sosyal ve Yönetişim) kriterlerine uygun şirketlere yapılan yatırımların artması, borsanın sürdürülebilir büyümesine katkıda bulunacaktır.
• **Blok Zinciri Teknolojisi:** Borsada güvenlik ve şeffaflığı artırmak için blok zinciri teknolojisinin kullanımı.

Borsa İstanbul, Türkiye'nin finans merkezi olma yolunda önemli adımlar atmaktadır. Bu süreçte, borsanın etkinliği, şeffaflığı ve güvenilirliği artırılması büyük önem taşımaktadır.

Önerilen Futures Ticaret Platformları

Platform	Futures Özellikleri	Kayıt Ol
Binance Futures	125x kaldıraç, USDⓈ-M sözleşmeleri	Şimdi Kaydol
Bybit Futures	Perpetual ters sözleşmeler	Ticarete Başla
BingX Futures	Kopya ticareti	BingX'e Katıl
Bitget Futures	USDT garantili sözleşmeler	Hesap Aç
BitMEX	Kripto platformu, 100x kaldıraç	BitMEX

Topluluğumuza Katılın

Daha fazla bilgi için Telegram kanalına abone olun: @strategybin. En iyi kazanç platformları – şimdi kaydol.

Topluluğumuzda Yer Alın

Analiz, ücretsiz sinyaller ve daha fazlası için Telegram kanalına abone olun: @cryptofuturestrading.