لایه دوم

لایه دوم: راه حلی برای مقیاس‌پذیری بلاک‌چین‌ها

مقدمه

بلاک‌چین‌ها، به عنوان فناوری زیربنایی ارزهای رمزنگاری‌شده، با وجود پتانسیل عظیم خود در ایجاد سیستم‌های مالی غیرمتمرکز و شفاف، با چالش‌های جدی در زمینه مقیاس‌پذیری مواجه هستند. این چالش به معنای محدودیت در تعداد تراکنش‌هایی است که می‌توانند در یک بازه زمانی مشخص پردازش شوند. به عنوان مثال، بیت‌کوین به طور متوسط می‌تواند تنها حدود ۷ تراکنش در ثانیه پردازش کند، در حالی که اتریوم نیز با محدودیت‌های مشابهی روبرو است. این محدودیت‌ها مانع از پذیرش گسترده این فناوری در مقیاس جهانی می‌شوند.

لایه دوم (Layer 2) به مجموعه‌ای از فناوری‌ها و پروتکل‌هایی اشاره دارد که بر روی یک بلاک‌چین اصلی (لایه اول) ساخته می‌شوند تا توان عملیاتی (Throughput) و سرعت تراکنش‌ها را افزایش دهند. به عبارت دیگر، لایه دوم با انتقال بخشی از بار پردازشی از بلاک‌چین اصلی به یک شبکه جداگانه، به حل مشکل مقیاس‌پذیری کمک می‌کند.

چرا به لایه دوم نیاز داریم؟

مشکل مقیاس‌پذیری در بلاک‌چین‌ها ناشی از چند عامل کلیدی است:

تأیید توزیع‌شده: در بلاک‌چین‌ها، هر تراکنش باید توسط تعداد زیادی از گره‌ها (Nodes) تأیید شود. این فرآیند، اگرچه امنیت را افزایش می‌دهد، اما زمان و منابع محاسباتی زیادی را مصرف می‌کند.
محدودیت‌های اندازه بلاک: بلاک‌ها در بلاک‌چین‌ها دارای اندازه محدودی هستند. این محدودیت باعث می‌شود که تنها تعداد محدودی تراکنش در هر بلاک قابل ذخیره باشد.
هزینه بالای تراکنش: با افزایش تقاضا برای استفاده از بلاک‌چین، هزینه تراکنش‌ها نیز افزایش می‌یابد. این افزایش هزینه، استفاده از بلاک‌چین را برای تراکنش‌های کوچک و روزمره غیرعملی می‌کند.

لایه دوم با ارائه راهکارهایی برای کاهش بار پردازشی بر روی بلاک‌چین اصلی، به حل این مشکلات کمک می‌کند. این راهکارها شامل موارد زیر می‌شوند:

افزایش سرعت تراکنش: با پردازش تراکنش‌ها در خارج از زنجیره اصلی، لایه دوم می‌تواند سرعت تراکنش‌ها را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
کاهش هزینه تراکنش: با انتقال بخشی از بار پردازشی به لایه دوم، هزینه تراکنش‌ها نیز کاهش می‌یابد.
افزایش مقیاس‌پذیری: لایه دوم به بلاک‌چین اصلی امکان می‌دهد تا تعداد بیشتری تراکنش را در یک بازه زمانی مشخص پردازش کند.

انواع اصلی لایه‌های دوم

لایه‌های دوم را می‌توان به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد، اما دو دسته اصلی عبارتند از:

کانال‌های پرداخت (Payment Channels): کانال‌های پرداخت امکان انجام تراکنش‌های متعدد بین دو طرف را بدون نیاز به ثبت هر تراکنش در بلاک‌چین اصلی فراهم می‌کنند. تنها تراکنش آغازین و پایانی در بلاک‌چین ثبت می‌شود.

   *   شبکه لایتنینگ (Lightning Network): یکی از معروف‌ترین نمونه‌های کانال‌های پرداخت است که بر روی شبکه بیت‌کوین ساخته شده است. تحلیل فنی شبکه لایتنینگ نشان می‌دهد که این شبکه می‌تواند سرعت تراکنش‌ها را به طور قابل توجهی افزایش دهد.
   *   کانال‌های حالت (State Channels): مشابه کانال‌های پرداخت، اما قابلیت‌های بیشتری را برای انجام قراردادهای هوشمند ارائه می‌دهند.

راهکارهای رول‌آپ (Rollups): رول‌آپ‌ها تراکنش‌ها را در خارج از زنجیره اصلی دسته‌بندی (Roll up) می‌کنند و سپس یک اثبات (Proof) مختصر از این تراکنش‌ها را به بلاک‌چین اصلی ارسال می‌کنند.

   *   رول‌آپ‌های خوش‌بینانه (Optimistic Rollups): فرض می‌کنند که تراکنش‌ها معتبر هستند و تنها در صورت وجود اختلاف، تراکنش‌ها بررسی می‌شوند. استراتژی‌های مدیریت ریسک در رول‌آپ‌های خوش‌بینانه در این روش بسیار مهم هستند.
   *   رول‌آپ‌های ZK (Zero-Knowledge Rollups): از اثبات‌های دانش صفر برای اثبات اعتبار تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. این روش امنیت بالاتری را نسبت به رول‌آپ‌های خوش‌بینانه ارائه می‌دهد. تحلیل حجم معاملات در رول‌آپ‌های ZK نشان دهنده رشد سریع این فناوری است.
   *   Arbitrum & Optimism: این دو از جمله اصلی‌ترین پروژه‌های رول‌آپ خوش‌بینانه در شبکه اتریوم هستند. مقایسه Arbitrum و Optimism برای سرمایه‌گذاران و کاربران ضروری است.

سایدچین‌ها (Sidechains): سایدچین‌ها بلاک‌چین‌های جداگانه‌ای هستند که به بلاک‌چین اصلی متصل هستند. آن‌ها می‌توانند قوانین و تنظیمات متفاوتی نسبت به بلاک‌چین اصلی داشته باشند.

   *   Polygon (Matic): یکی از معروف‌ترین سایدچین‌های اتریوم است که هدف آن ارائه یک پلتفرم سریع‌تر و ارزان‌تر برای توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) است. بررسی استراتژی‌های Polygon برای جذب توسعه‌دهندگان نشان دهنده اهمیت این موضوع است.
   *    RSK: سایدچینی بر پایه بیت‌کوین که هدف آن ارائه قابلیت‌های قرارداد هوشمند به بیت‌کوین است.

مقایسه انواع لایه‌های دوم
=== مزایا ===\|=== معایب ===\|	سرعت بالا، هزینه پایین \| محدود به تراکنش‌های بین دو طرف، پیچیدگی در مدیریت کانال‌ها \|	مقیاس‌پذیری بالا، سازگاری با EVM \| دوره چالش (Challenge Period)، احتمال بروز اختلاف \|	امنیت بالا، حریم خصوصی \| پیچیدگی فنی، هزینه محاسباتی بالا \|	انعطاف‌پذیری بالا، استقلال \| نیاز به امنیت جداگانه، خطر متمرکز شدن \|

مزایا و معایب کلی لایه‌های دوم

مزایا:

افزایش مقیاس‌پذیری: مهم‌ترین مزیت لایه‌های دوم، افزایش توان عملیاتی و مقیاس‌پذیری بلاک‌چین‌ها است.
کاهش هزینه تراکنش: با انتقال بخشی از بار پردازشی به لایه دوم، هزینه تراکنش‌ها کاهش می‌یابد.
بهبود تجربه کاربری: سرعت بالاتر و هزینه پایین‌تر تراکنش‌ها، تجربه کاربری را بهبود می‌بخشد.
نوآوری: لایه‌های دوم امکان توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز جدید و نوآورانه را فراهم می‌کنند.

معایب:

پیچیدگی: استفاده از لایه‌های دوم می‌تواند پیچیدگی را افزایش دهد. کاربران و توسعه‌دهندگان باید با نحوه کارکرد این لایه‌ها آشنا باشند.
امنیت: برخی از لایه‌های دوم ممکن است امنیت کمتری نسبت به بلاک‌چین اصلی داشته باشند.
وابستگی به بلاک‌چین اصلی: لایه‌های دوم به بلاک‌چین اصلی وابسته هستند. اگر بلاک‌چین اصلی دچار مشکل شود، لایه‌های دوم نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
ریسک‌های قرارداد هوشمند: در برخی از لایه‌های دوم، مانند رول‌آپ‌ها، ریسک‌های مرتبط با قراردادهای هوشمند وجود دارد. تحلیل ریسک قراردادهای هوشمند در رول‌آپ‌ها برای کاربران ضروری است.

آینده لایه‌های دوم

لایه‌های دوم به عنوان یکی از مهم‌ترین راهکارهای حل مشکل مقیاس‌پذیری بلاک‌چین‌ها، در آینده نقش مهمی ایفا خواهند کرد. با پیشرفت فناوری و توسعه راهکارهای جدید، لایه‌های دوم می‌توانند به طور فزاینده‌ای مقیاس‌پذیر، امن و کارآمد شوند.

توسعه رول‌آپ‌های پیشرفته: انتظار می‌رود که رول‌آپ‌های ZK و خوش‌بینانه با بهبود الگوریتم‌ها و کاهش هزینه‌ها، به راهکارهای غالب مقیاس‌پذیری تبدیل شوند. تحلیل روند توسعه رول‌آپ‌های ZK نشان دهنده پتانسیل بالای این فناوری است.
ادغام لایه‌های دوم: ادغام لایه‌های دوم مختلف می‌تواند به ایجاد یک اکوسیستم مقیاس‌پذیر و انعطاف‌پذیر منجر شود.
استفاده از لایه‌های دوم در برنامه‌های غیرمتمرکز: برنامه‌های غیرمتمرکز می‌توانند با استفاده از لایه‌های دوم، عملکرد خود را بهبود بخشند و هزینه تراکنش‌ها را کاهش دهند. مطالعه موردی استفاده از لایه‌های دوم در DeFi نشان دهنده مزایای این رویکرد است.
افزایش پذیرش سازمانی: با بهبود مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌ها، لایه‌های دوم می‌توانند به پذیرش گسترده‌تر بلاک‌چین‌ها در سازمان‌ها و صنایع مختلف کمک کنند.

استراتژی‌های معاملاتی در لایه‌های دوم

معامله‌گران می‌توانند از لایه‌های دوم برای کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت معاملات خود استفاده کنند. برخی از استراتژی‌های معاملاتی مرتبط با لایه‌های دوم عبارتند از:

آربیتراژ: استفاده از اختلاف قیمت بین بلاک‌چین اصلی و لایه‌های دوم برای کسب سود. تحلیل فرصت‌های آربیتراژ در لایه‌های دوم برای معامله‌گران حرفه‌ای مفید است.
معاملات سریع: انجام معاملات سریع‌تر و با هزینه کمتر در لایه‌های دوم.
استفاده از برنامه‌های DeFi: مشارکت در برنامه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) که بر روی لایه‌های دوم ساخته شده‌اند. بررسی پروژه‌های DeFi محبوب در لایه‌های دوم می‌تواند به معامله‌گران کمک کند.
تحلیل حجم معاملات: بررسی حجم معاملات در لایه‌های دوم برای شناسایی روندها و فرصت‌های معاملاتی. تحلیل حجم معاملات Polygon در سال ۲۰۲۳ نمونه‌ای از این تحلیل است.

نتیجه‌گیری

لایه دوم نقش حیاتی در حل مشکل مقیاس‌پذیری بلاک‌چین‌ها ایفا می‌کند. با ارائه راهکارهایی برای افزایش سرعت تراکنش‌ها، کاهش هزینه‌ها و بهبود تجربه کاربری، لایه‌های دوم به پذیرش گسترده‌تر این فناوری کمک می‌کنند. درک انواع مختلف لایه‌های دوم و مزایا و معایب آن‌ها برای کاربران، توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران ضروری است. با پیشرفت فناوری و توسعه راهکارهای جدید، لایه‌های دوم به طور فزاینده‌ای نقش مهمی در اکوسیستم ام‌جی‌تی ایفا خواهند کرد.

پلتفرم‌های معاملات آتی پیشنهادی

پلتفرم	ویژگی‌های آتی	ثبت‌نام
Binance Futures	اهرم تا ۱۲۵x، قراردادهای USDⓈ-M	همین حالا ثبت‌نام کنید
Bybit Futures	قراردادهای معکوس دائمی	شروع به معامله کنید
BingX Futures	معاملات کپی	به BingX بپیوندید
Bitget Futures	قراردادهای تضمین شده با USDT	حساب باز کنید
BitMEX	پلتفرم رمزارزها، اهرم تا ۱۰۰x	BitMEX

به جامعه ما بپیوندید

در کانال تلگرام @strategybin عضو شوید برای اطلاعات بیشتر. بهترین پلتفرم‌های سودآور – همین حالا ثبت‌نام کنید.

در جامعه ما شرکت کنید

در کانال تلگرام @cryptofuturestrading عضو شوید برای تحلیل، سیگنال‌های رایگان و موارد بیشتر!