Impermanent Loss (การสูญเสียที่ไม่ถาวร)

1. 1. Impermanent Loss (การสูญเสียที่ไม่ถาวร): คู่มือฉบับสมบูรณ์สำหรับผู้เริ่มต้น

• • บทนำ**

ในโลกของการเงินแบบกระจายอำนาจ (Decentralized Finance หรือ DeFi) ที่เติบโตอย่างรวดเร็ว มีแนวคิดและศัพท์เฉพาะมากมายที่อาจดูน่ากลัวสำหรับผู้เริ่มต้น หนึ่งในแนวคิดที่สำคัญและมักถูกพูดถึงคือ **Impermanent Loss (การสูญเสียที่ไม่ถาวร)** หรือ IL ซึ่งเป็นความเสี่ยงที่ผู้ให้บริการสภาพคล่อง (Liquidity Provider หรือ LP) ต้องเผชิญเมื่อเข้าร่วมในตลาดแลกเปลี่ยนแบบกระจายอำนาจ (Decentralized Exchange หรือ DEX) ที่ใช้กลไก Automated Market Maker (AMM) บทความนี้มีจุดมุ่งหมายที่จะอธิบาย Impermanent Loss อย่างละเอียด เพื่อให้ผู้เริ่มต้นเข้าใจถึงสาเหตุ, วิธีการคำนวณ, และวิธีการลดความเสี่ยงที่เกี่ยวข้อง

• • AMM คืออะไร?**

ก่อนที่เราจะเจาะลึกเรื่อง Impermanent Loss เราต้องเข้าใจก่อนว่า AMM ทำงานอย่างไร Automated Market Maker เป็นโปรโตคอลที่ใช้สูญญากาศและสมการทางคณิตศาสตร์เพื่อกำหนดราคาของสินทรัพย์ดิจิทัล โดยไม่ต้องอาศัยคำสั่งซื้อขายแบบดั้งเดิม (Order Book) ที่มีผู้ซื้อและผู้ขายจับคู่กัน AMM ยึดหลักการพื้นฐานของ **สภาพคล่อง** (Liquidity) โดยที่ผู้ใช้สามารถฝากสินทรัพย์ดิจิทัลของตนเข้าไปใน **Pool สภาพคล่อง** (Liquidity Pool) เพื่อให้ผู้อื่นสามารถทำการซื้อขายได้ ผู้ที่ฝากสินทรัพย์เหล่านี้เรียกว่า **ผู้ให้บริการสภาพคล่อง** (Liquidity Provider) และจะได้รับค่าธรรมเนียมจากการซื้อขายเป็นสิ่งตอบแทน

• • ตัวอย่าง AMM ที่ได้รับความนิยม:**

• Uniswap
• SushiSwap
• PancakeSwap

• • Impermanent Loss คืออะไร?**

Impermanent Loss เกิดขึ้นเมื่อราคาของสินทรัพย์ที่ฝากไว้ใน Pool สภาพคล่องเปลี่ยนแปลงไปเมื่อเทียบกับราคา ณ เวลาที่ฝากเข้าไป หากราคาของสินทรัพย์หนึ่งใน Pool เปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญ ผู้ให้บริการสภาพคล่องอาจพบว่าตนเองสูญเสียเงินมากกว่าที่จะได้รับจากค่าธรรมเนียมในการซื้อขาย การสูญเสียนี้เรียกว่า "Impermanent" เนื่องจากยังไม่เกิดขึ้นจริงจนกว่าผู้ให้บริการสภาพคล่องจะถอนสินทรัพย์ของตนออกจาก Pool หากราคาของสินทรัพย์กลับไปที่ระดับเดิม ณ เวลาที่ฝาก Impermanent Loss ก็จะหายไป

• • ทำไมถึงเรียกว่า "Impermanent"?**

คำว่า "Impermanent" บ่งบอกว่าการสูญเสียนี้ยังไม่เป็นจริงจนกว่าคุณจะถอนเงินของคุณออก หากคุณยังคงถือครองสินทรัพย์ใน Pool และราคาของสินทรัพย์กลับมาที่ราคาเดิม การสูญเสียของคุณจะหายไป อย่างไรก็ตาม ในความเป็นจริง ราคาของสินทรัพย์มักจะผันผวน และการรอให้ราคาของสินทรัพย์กลับมาที่ระดับเดิมอาจไม่เกิดขึ้นจริง

• • ตัวอย่างเพื่อความเข้าใจ Impermanent Loss**

สมมติว่าคุณตัดสินใจที่จะเป็นผู้ให้บริการสภาพคล่องใน Pool ที่ประกอบด้วย ETH และ USDT บน Uniswap ในตอนแรก ราคาของ ETH คือ 2,000 USDT และคุณฝาก ETH และ USDT มูลค่าเท่ากัน (เช่น 1 ETH และ 2,000 USDT) เข้าไปใน Pool

• **สถานการณ์เริ่มต้น:**

   *   คุณมี 1 ETH และ 2,000 USDT
   *   มูลค่ารวมของสินทรัพย์ของคุณคือ 4,000 USDT (สมมติว่า 1 ETH = 2,000 USDT)

ต่อมา ราคาของ ETH เพิ่มขึ้นเป็น 4,000 USDT แต่ USDT ยังคงมีมูลค่าคงที่ 1 USDT

• **สถานการณ์หลังราคา ETH เพิ่มขึ้น:**

   *   ใน Pool สัดส่วนของ ETH จะลดลง และสัดส่วนของ USDT จะเพิ่มขึ้นเพื่อรักษาสมดุลของ Pool ตามกลไก AMM (x * y = k)
   *   เมื่อคุณถอนเงินของคุณออกจาก Pool คุณอาจได้รับ ETH น้อยลงและ USDT มากขึ้น
   *   สมมติว่าคุณถอนเงินออกมาได้ 0.5 ETH และ 2,000 USDT
   *   มูลค่ารวมของสินทรัพย์ของคุณคือ 2,000 USDT (0.5 ETH * 4,000 USDT/ETH) + 2,000 USDT = 4,000 USDT

แม้ว่ามูลค่ารวมของสินทรัพย์ของคุณจะยังคงเท่าเดิม (4,000 USDT) แต่คุณพลาดโอกาสในการถือครอง 1 ETH ที่มีมูลค่าเพิ่มขึ้นเป็น 4,000 USDT หากคุณไม่ได้เป็นผู้ให้บริการสภาพคล่อง คุณจะมีสินทรัพย์มูลค่า 6,000 USDT (1 ETH * 4,000 USDT/ETH + 2,000 USDT)

• • Impermanent Loss ในทางปฏิบัติ: สูตรคำนวณ**

การคำนวณ Impermanent Loss ที่แม่นยำอาจซับซ้อน แต่มีสูตรที่สามารถช่วยประมาณการได้:

``` IL = 2 * sqrt(P / P0) - 1 ```

โดยที่:

• IL คือ Impermanent Loss (แสดงเป็นทศนิยม)
• P คือ ราคาปัจจุบันของสินทรัพย์ที่ผันผวน
• P0 คือ ราคาเริ่มต้นของสินทรัพย์ที่ผันผวน

• • ตัวอย่างการคำนวณ:**

จากตัวอย่างก่อนหน้า:

• P0 = 2,000 USDT
• P = 4,000 USDT

``` IL = 2 * sqrt(4000 / 2000) - 1 IL = 2 * sqrt(2) - 1 IL = 2 * 1.414 - 1 IL = 2.828 - 1 IL = 1.828 หรือ 182.8% ```

ผลลัพธ์นี้หมายความว่าคุณอาจสูญเสียมูลค่าสินทรัพย์ของคุณไป 182.8% เมื่อเทียบกับการถือครองสินทรัพย์ไว้โดยไม่เข้าร่วมใน Pool สภาพคล่อง (ซึ่งในความเป็นจริงคือการคำนวณที่แสดงให้เห็นถึงผลต่างของมูลค่าที่ควรจะเป็นหากถือครองไว้)

• • ปัจจัยที่มีผลต่อ Impermanent Loss**

• **ความผันผวนของราคา:** ยิ่งสินทรัพย์มีความผันผวนมากเท่าไหร่ Impermanent Loss ก็จะยิ่งสูงขึ้น
• **สัดส่วนของสินทรัพย์ใน Pool:** Pool ที่มีสินทรัพย์สองชนิดที่มีสัดส่วนที่ไม่สมดุล อาจทำให้เกิด Impermanent Loss ได้ง่ายกว่า
• **ระยะเวลาในการให้บริการสภาพคล่อง:** ยิ่งคุณให้บริการสภาพคล่องเป็นระยะเวลานานเท่าไหร่ ก็ยิ่งมีความเสี่ยงที่จะเกิด Impermanent Loss มากขึ้น

• • วิธีการลดความเสี่ยงจาก Impermanent Loss**

• **เลือก Pool ที่มีสินทรัพย์ที่มีความสัมพันธ์กัน:** การเลือก Pool ที่มีสินทรัพย์ที่มีความสัมพันธ์กัน (เช่น Stablecoin คู่ หรือสินทรัพย์ที่มักจะเคลื่อนไหวไปในทิศทางเดียวกัน) สามารถช่วยลดความเสี่ยงจาก Impermanent Loss ได้
• **เลือก Pool ที่มีค่าธรรมเนียมสูง:** Pool ที่มีค่าธรรมเนียมการซื้อขายสูง จะช่วยชดเชย Impermanent Loss ได้บางส่วน
• **ใช้กลยุทธ์การป้องกันความเสี่ยง:** มีกลยุทธ์การป้องกันความเสี่ยงที่สามารถช่วยลดผลกระทบจาก Impermanent Loss ได้ เช่น การใช้ Option หรือ Futures
• **ติดตามและปรับเปลี่ยน:** ตรวจสอบ Pool สภาพคล่องของคุณอย่างสม่ำเสมอ และพิจารณาถอนเงินของคุณหากคุณเชื่อว่า Impermanent Loss กำลังจะสูงเกินไป
• **Diversification:** กระจายความเสี่ยงโดยการให้บริการสภาพคล่องในหลาย Pool

• • กลยุทธ์เพิ่มเติมเพื่อลดความเสี่ยง:**

• **Active Liquidity Management:** ปรับสัดส่วนของสินทรัพย์ใน Pool อย่างต่อเนื่องเพื่อลดความเสี่ยง
• **Concentrated Liquidity:** (เฉพาะในบางแพลตฟอร์ม) ให้สภาพคล่องในช่วงราคาที่เฉพาะเจาะจงเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ
• **Range Orders:** (เฉพาะในบางแพลตฟอร์ม) ตั้งคำสั่งซื้อขายในช่วงราคาที่กำหนดเพื่อเพิ่มผลตอบแทน

• • Impermanent Loss กับ Total Value Locked (TVL)**

Total Value Locked (TVL) เป็นตัวชี้วัดที่แสดงถึงมูลค่ารวมของสินทรัพย์ที่ถูกล็อคอยู่ในโปรโตคอล DeFi การเพิ่มขึ้นของ TVL มักถูกมองว่าเป็นสัญญาณที่ดีของความนิยมและความน่าเชื่อถือของโปรโตคอล อย่างไรก็ตาม TVL เพียงอย่างเดียวไม่ได้บอกถึงความเสี่ยงจาก Impermanent Loss ผู้ให้บริการสภาพคล่องควรพิจารณาปัจจัยอื่นๆ เช่น ความผันผวนของราคาและค่าธรรมเนียมการซื้อขายก่อนที่จะตัดสินใจเข้าร่วมใน Pool สภาพคล่อง

• • Impermanent Loss กับ Yield Farming**

Yield Farming เป็นการใช้สินทรัพย์ดิจิทัลเพื่อสร้างผลตอบแทนในโปรโตคอล DeFi การให้บริการสภาพคล่องใน AMM เป็นหนึ่งในวิธีการ Yield Farming ที่ได้รับความนิยม อย่างไรก็ตาม ผู้ที่เข้าร่วม Yield Farming ควรตระหนักถึงความเสี่ยงจาก Impermanent Loss และพิจารณาถึงผลตอบแทนที่คาดหวังเทียบกับความเสี่ยงที่ยอมรับได้

• • การวิเคราะห์ทางเทคนิคและการวิเคราะห์ปริมาณการซื้อขายเพื่อลดความเสี่ยง**

• **การวิเคราะห์ทางเทคนิค (Technical Analysis):** การใช้เครื่องมือและรูปแบบต่างๆ เพื่อวิเคราะห์กราฟราคาและคาดการณ์แนวโน้มในอนาคต การวิเคราะห์ทางเทคนิค สามารถช่วยในการเลือก Pool ที่มีสินทรัพย์ที่มีความผันผวนต่ำ
• **การวิเคราะห์ปริมาณการซื้อขาย (Volume Analysis):** การศึกษาปริมาณการซื้อขายเพื่อประเมินความสนใจและความนิยมของสินทรัพย์และ Pool สภาพคล่อง การวิเคราะห์ปริมาณการซื้อขาย สามารถช่วยในการระบุ Pool ที่มีสภาพคล่องสูงและมีโอกาสได้รับค่าธรรมเนียมจากการซื้อขายสูง

• • เครื่องมือและแหล่งข้อมูลเพิ่มเติม:**

• CoinGecko: ข้อมูลราคาและข้อมูลตลาด
• CoinMarketCap: ข้อมูลราคาและข้อมูลตลาด
• DeFi Pulse: ข้อมูลเกี่ยวกับโปรโตคอล DeFi และ TVL
• APY.Vision: เครื่องมือติดตามผลตอบแทนจากการ Yield Farming

• • สรุป**

Impermanent Loss เป็นความเสี่ยงที่สำคัญที่ผู้ให้บริการสภาพคล่องต้องเผชิญเมื่อเข้าร่วมในตลาดแลกเปลี่ยนแบบกระจายอำนาจ การทำความเข้าใจถึงสาเหตุ, วิธีการคำนวณ, และวิธีการลดความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้ที่ต้องการเข้าร่วมในโลกของ DeFi อย่างประสบความสำเร็จ ด้วยการเลือก Pool ที่เหมาะสม, การใช้กลยุทธ์การป้องกันความเสี่ยง, และการติดตามตลาดอย่างสม่ำเสมอ ผู้ให้บริการสภาพคล่องสามารถลดผลกระทบจาก Impermanent Loss และเพิ่มโอกาสในการสร้างผลตอบแทนที่ยั่งยืน

แพลตฟอร์มการซื้อขายฟิวเจอร์สที่แนะนำ

แพลตฟอร์ม	คุณสมบัติฟิวเจอร์ส	ลงทะเบียน
Binance Futures	เลเวอเรจสูงสุดถึง 125x, สัญญา USDⓈ-M	ลงทะเบียนเลย
Bybit Futures	สัญญาแบบย้อนกลับตลอดกาล	เริ่มการซื้อขาย
BingX Futures	การซื้อขายโดยการคัดลอก	เข้าร่วม BingX
Bitget Futures	สัญญารับประกันด้วย USDT	เปิดบัญชี
BitMEX	แพลตฟอร์มคริปโต, เลเวอเรจสูงสุดถึง 100x	BitMEX

เข้าร่วมชุมชนของเรา

ติดตามช่อง Telegram @strategybin เพื่อข้อมูลเพิ่มเติม. แพลตฟอร์มทำกำไรที่ดีที่สุด – ลงทะเบียนเลย.

เข้าร่วมกับชุมชนของเรา

ติดตามช่อง Telegram @cryptofuturestrading เพื่อการวิเคราะห์, สัญญาณฟรี และอื่น ๆ!