اسکریپت‌های بین سایت‌ها (XSS)

مقدمه

اسکریپت‌های بین‌سایتی (Cross-Site Scripting یا XSS) یکی از شایع‌ترین و خطرناک‌ترین آسیب‌پذیری‌های امنیت وب است. این آسیب‌پذیری به مهاجم اجازه می‌دهد تا کدهای مخرب (معمولاً به زبان جاوااسکریپت) را در صفحات وب وارد کرده و در مرورگر کاربران دیگر اجرا کند. این کدهای مخرب می‌توانند اطلاعات حساس کاربران را سرقت کنند، حساب‌های کاربری را به خطر بیندازند و یا وب‌سایت را به طور کامل کنترل کنند. درک XSS برای هر توسعه‌دهنده وب، مدیر سیستم و کاربر اینترنتی ضروری است. این مقاله به بررسی جامع XSS، انواع آن، نحوه عملکرد، روش‌های پیشگیری و ابزارهای تشخیص می‌پردازد.

XSS چیست و چگونه کار می‌کند؟

XSS زمانی رخ می‌دهد که یک برنامه وب، داده‌های ورودی کاربر را به درستی اعتبارسنجی و پاکسازی نمی‌کند. این داده‌های ورودی می‌توانند از طریق فرم‌ها، URLها، کوکی‌ها یا سایر ورودی‌های کاربر به برنامه وب وارد شوند. اگر این داده‌ها حاوی کدهای مخرب باشند، برنامه وب آن‌ها را به عنوان بخشی از خروجی HTML به کاربر نمایش می‌دهد. مرورگر کاربر، این کدها را به عنوان کد HTML معتبر تفسیر کرده و اجرا می‌کند.

به عنوان مثال، فرض کنید یک وب‌سایت دارای فرم جستجو است. اگر وب‌سایت عبارت جستجوی کاربر را مستقیماً در صفحه نتایج جستجو نمایش دهد بدون اینکه آن را اعتبارسنجی کند، یک مهاجم می‌تواند یک کد جاوااسکریپت مخرب را به عنوان عبارت جستجو وارد کند. وقتی کاربر صفحه نتایج جستجو را مشاهده کند، کد جاوااسکریپت اجرا شده و می‌تواند اطلاعات کوکی‌های او را به مهاجم ارسال کند.

انواع XSS

سه نوع اصلی XSS وجود دارد:

• XSS ذخیره‌شده (Stored XSS): در این نوع XSS، کد مخرب به طور دائم در سرور وب‌سایت ذخیره می‌شود، معمولاً در پایگاه داده. هر بار که کاربر صفحه‌ای را که حاوی کد مخرب است بازدید می‌کند، کد اجرا می‌شود. این نوع XSS خطرناک‌ترین نوع است زیرا می‌تواند تعداد زیادی کاربر را تحت تاثیر قرار دهد. مثال: پست‌های انجمن‌های آنلاین، نظرات وبلاگ‌ها، پروفایل‌های کاربری.
• XSS بازتابی (Reflected XSS): در این نوع XSS، کد مخرب در URL یک درخواست HTTP گنجانده شده است. وقتی کاربر روی این لینک کلیک می‌کند، کد مخرب در پاسخ سرور بازتاب شده و در مرورگر کاربر اجرا می‌شود. این نوع XSS معمولاً از طریق ایمیل‌های فیشینگ یا لینک‌های مخرب در شبکه‌های اجتماعی پخش می‌شود. مثال: یک لینک جستجو با یک عبارت جستجوی مخرب.
• XSS مبتنی بر DOM (DOM-based XSS): این نوع XSS در سمت کلاینت و بدون تعامل با سرور رخ می‌دهد. کد مخرب از طریق تغییرات در DOM (Document Object Model) صفحه وب اجرا می‌شود. این نوع XSS معمولاً در برنامه‌های جاوااسکریپت پیچیده که از DOM برای رندر کردن محتوا استفاده می‌کنند، رخ می‌دهد.

انواع XSS

=== نحوه عملکرد ===|=== خطر ===|

کد مخرب در سرور ذخیره می‌شود و هر بار که صفحه بازدید شود اجرا می‌شود. | بسیار زیاد |

کد مخرب در URL قرار دارد و در پاسخ سرور بازتاب می‌شود. | متوسط |

کد مخرب از طریق تغییرات در DOM صفحه وب اجرا می‌شود. | متوسط |

نمونه‌های عملی XSS

• مثال XSS ذخیره‌شده: فرض کنید یک وب‌سایت دارای یک فرم برای نوشتن نظرات است. اگر وب‌سایت نظرات را بدون اعتبارسنجی در پایگاه داده ذخیره کند، یک مهاجم می‌تواند یک کد جاوااسکریپت مخرب را به عنوان نظر وارد کند. هر بار که یک کاربر صفحه مربوطه را بازدید کند، کد اجرا شده و می‌تواند اطلاعات کوکی‌های او را به مهاجم ارسال کند.
• مثال XSS بازتابی: فرض کنید یک وب‌سایت دارای یک فرم جستجو است. اگر وب‌سایت عبارت جستجوی کاربر را مستقیماً در URL صفحه نتایج جستجو نمایش دهد، یک مهاجم می‌تواند یک کد جاوااسکریپت مخرب را به عنوان عبارت جستجو وارد کند. وقتی کاربر روی این لینک کلیک کند، کد اجرا شده و می‌تواند اطلاعات کوکی‌های او را به مهاجم ارسال کند.
• مثال XSS مبتنی بر DOM: فرض کنید یک وب‌سایت از جاوااسکریپت برای خواندن یک مقدار از URL و نمایش آن در صفحه استفاده می‌کند. اگر این مقدار بدون اعتبارسنجی استفاده شود، یک مهاجم می‌تواند یک کد جاوااسکریپت مخرب را در URL قرار دهد. وقتی صفحه بارگذاری شود، کد اجرا شده و می‌تواند اطلاعات کوکی‌های کاربر را به مهاجم ارسال کند.

روش‌های پیشگیری از XSS

پیشگیری از XSS نیازمند یک رویکرد لایه‌ای است که شامل اعتبارسنجی ورودی، رمزگذاری خروجی و استفاده از سیاست امنیتی محتوا (Content Security Policy) می‌شود.

• اعتبارسنجی ورودی (Input Validation): تمام داده‌های ورودی کاربر باید به دقت اعتبارسنجی شوند تا از ورود کدهای مخرب جلوگیری شود. این شامل بررسی نوع داده، طول داده و الگوهای مجاز است. اعتبارسنجی ورودی باید در سمت سرور و سمت کلاینت انجام شود.
• رمزگذاری خروجی (Output Encoding): تمام داده‌هایی که از پایگاه داده یا سایر منابع به کاربر نمایش داده می‌شوند باید رمزگذاری شوند. رمزگذاری خروجی، کاراکترهای خاص را به موجودیت‌های HTML تبدیل می‌کند تا مرورگر آن‌ها را به عنوان کد HTML تفسیر نکند.
• سیاست امنیتی محتوا (Content Security Policy - CSP): CSP یک مکانیزم امنیتی است که به مرورگر اجازه می‌دهد تا منابعی را که می‌توانند در یک صفحه وب بارگیری شوند، محدود کند. این می‌تواند به جلوگیری از اجرای کدهای مخرب از منابع غیرمجاز کمک کند.
• استفاده از فریم‌ورک‌های امن وب: فریم‌ورک‌های امن وب مانند Django, Ruby on Rails و Laravel معمولاً دارای مکانیزم‌های داخلی برای جلوگیری از XSS هستند.
• به‌روزرسانی نرم‌افزار: اطمینان حاصل کنید که تمام نرم‌افزارهای مورد استفاده، از جمله سیستم عامل، وب‌سرور و کتابخانه‌های جاوااسکریپت، به آخرین نسخه به‌روزرسانی شده‌اند.

ابزارهای تشخیص XSS

• اسکنرهای آسیب‌پذیری وب: ابزارهایی مانند OWASP ZAP, Burp Suite و Nessus می‌توانند به طور خودکار وب‌سایت‌ها را برای آسیب‌پذیری‌های XSS اسکن کنند.
• ابزارهای تحلیل کد: ابزارهایی مانند SonarQube می‌توانند کد منبع را برای الگوهای XSS اسکن کنند.
• تست نفوذ (Penetration Testing): تست نفوذ یک فرآیند دستی است که در آن متخصصان امنیتی سعی می‌کنند با استفاده از روش‌های مختلف، آسیب‌پذیری‌های یک وب‌سایت را پیدا کنند.

XSS و بازارهای فیوچرز رمزنگاری

اگرچه XSS به طور مستقیم بر بازارهای فیوچرز رمزنگاری تاثیر نمی‌گذارد، اما می‌تواند بر امنیت پلتفرم‌های معاملاتی و کیف پول‌های دیجیتال که کاربران برای دسترسی به این بازارها استفاده می‌کنند، تاثیر بگذارد. مهاجمان می‌توانند از XSS برای سرقت اطلاعات ورود به حساب کاربری، کلیدهای خصوصی و سایر اطلاعات حساس کاربران استفاده کنند. این اطلاعات می‌توانند برای دسترسی به حساب‌های معاملاتی کاربران و سرقت دارایی‌های رمزنگاری آن‌ها استفاده شوند.

• امنیت کیف پول‌های دیجیتال: کیف پول‌های دیجیتال باید دارای مکانیزم‌های امنیتی قوی برای جلوگیری از XSS باشند.
• امنیت پلتفرم‌های معاملاتی: پلتفرم‌های معاملاتی نیز باید دارای مکانیزم‌های امنیتی قوی برای جلوگیری از XSS باشند.
• آموزش کاربران: کاربران باید در مورد خطرات XSS و نحوه تشخیص و جلوگیری از آن آموزش ببینند.

استراتژی‌های مرتبط و تحلیل فنی

• تحلیل ریسک XSS: شناسایی و ارزیابی ریسک‌های مرتبط با XSS در یک برنامه وب.
• توسعه امن: استفاده از شیوه‌های برنامه‌نویسی امن برای جلوگیری از آسیب‌پذیری‌های XSS.
• تست امنیتی: انجام تست‌های امنیتی منظم برای شناسایی و رفع آسیب‌پذیری‌های XSS.
• مدیریت وصله (Patch Management): اعمال به روزرسانی‌های امنیتی به سرعت برای رفع آسیب‌پذیری‌های XSS.
• مانیتورینگ و پاسخگویی به حوادث: نظارت بر سیستم‌ها برای شناسایی فعالیت‌های مخرب و پاسخگویی سریع به حوادث XSS.

تحلیل حجم معاملات و تاثیر XSS

اگرچه XSS به طور مستقیم بر حجم معاملات فیوچرز رمزنگاری تأثیر نمی‌گذارد، اما می‌تواند به طور غیرمستقیم با کاهش اعتماد کاربران و ایجاد اختلال در فعالیت‌های معاملاتی، تأثیر منفی داشته باشد. وقوع حملات XSS موفق می‌تواند منجر به:

• کاهش اعتماد کاربران: کاربران ممکن است از استفاده از پلتفرم‌هایی که در معرض حملات XSS قرار دارند، اجتناب کنند.
• اختلال در معاملات: حملات XSS می‌توانند باعث اختلال در فعالیت‌های معاملاتی و از دست رفتن فرصت‌های سودآوری شوند.
• افت ارزش دارایی‌های دیجیتال: در موارد شدید، حملات XSS می‌توانند منجر به سرقت دارایی‌های دیجیتال کاربران و افت ارزش آن‌ها شوند.

منابع بیشتر

• OWASP XSS Prevention Cheat Sheet
• Mozilla Developer Network - Cross-Site Scripting
• SANS Institute - Cross-Site Scripting

نتیجه‌گیری

XSS یک آسیب‌پذیری جدی است که می‌تواند آسیب‌های قابل توجهی به کاربران و سازمان‌ها وارد کند. با درک نحوه عملکرد XSS و پیاده‌سازی روش‌های پیشگیری مناسب، می‌توان از این آسیب‌پذیری محافظت کرد. به یاد داشته باشید که امنیت یک فرآیند مداوم است و نیاز به توجه و تلاش مستمر دارد.

پلتفرم‌های معاملات آتی پیشنهادی

پلتفرم	ویژگی‌های آتی	ثبت‌نام
Binance Futures	اهرم تا ۱۲۵x، قراردادهای USDⓈ-M	همین حالا ثبت‌نام کنید
Bybit Futures	قراردادهای معکوس دائمی	شروع به معامله کنید
BingX Futures	معاملات کپی	به BingX بپیوندید
Bitget Futures	قراردادهای تضمین شده با USDT	حساب باز کنید
BitMEX	پلتفرم رمزارزها، اهرم تا ۱۰۰x	BitMEX

به جامعه ما بپیوندید

در کانال تلگرام @strategybin عضو شوید برای اطلاعات بیشتر. بهترین پلتفرم‌های سودآور – همین حالا ثبت‌نام کنید.

در جامعه ما شرکت کنید

در کانال تلگرام @cryptofuturestrading عضو شوید برای تحلیل، سیگنال‌های رایگان و موارد بیشتر!