Session Hijacking
ربودن نشست (Session Hijacking)
ربودن نشست (Session Hijacking) یک حمله سایبری است که در آن یک مهاجم کنترل یک نشست فعال بین یک کاربر و یک برنامه کاربردی (مانند یک وب‌سایت یا یک سرویس شبکه) را به دست می‌گیرد. این به مهاجم اجازه می‌دهد تا به عنوان کاربر معتبر عمل کند و به منابع و اطلاعاتی که کاربر به آن‌ها دسترسی دارد، دسترسی پیدا کند. این حمله اغلب به عنوان "دزدیدن کوکی" (Cookie Stealing) نیز شناخته می‌شود، زیرا کوکی‌های نشست اغلب کلید دسترسی به نشست هستند.
درک نشست (Session)
قبل از پرداختن به جزئیات ربودن نشست، مهم است که ابتدا درک کنیم نشست چیست. هنگامی که یک کاربر با یک وب‌سایت یا برنامه کاربردی تعامل دارد، یک نشست ایجاد می‌شود. این نشست یک ارتباط منطقی بین کاربر و سرور است که به برنامه کاربردی اجازه می‌دهد تا کاربر را در طول تعاملات متعدد شناسایی کند. به جای اینکه کاربر در هر درخواست، اطلاعات احراز هویت خود را دوباره وارد کند، یک شناسه نشست (Session ID) به کاربر اختصاص داده می‌شود. این شناسه نشست معمولاً در قالب یک کوکی (Cookie) در مرورگر کاربر ذخیره می‌شود و در هر درخواست بعدی به سرور ارسال می‌گردد. سرور با استفاده از این شناسه نشست، کاربر را شناسایی و به او اجازه دسترسی به منابع را می‌دهد. برای اطلاعات بیشتر در مورد کوکی و نحوه عملکرد آن، به صفحه مربوطه مراجعه کنید.
انواع ربودن نشست
ربودن نشست می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود. برخی از رایج‌ترین روش‌ها عبارتند از:
- سرقت کوکی (Cookie Stealing): این روش شامل به دست آوردن کوکی نشست کاربر است. این می‌تواند از طریق روش‌های مختلفی مانند اسکریپت‌نویسی بین سایتی (Cross-Site Scripting یا XSS)، استراق سمع شبکه (Network Sniffing) یا بدافزار (Malware) انجام شود.
- تخمین شناسه نشست (Session ID Prediction): اگر شناسه نشست قابل پیش‌بینی باشد، یک مهاجم می‌تواند شناسه نشست معتبر را حدس بزند و از آن برای دسترسی به نشست کاربر استفاده کند.
- تثبیت نشست (Session Fixation): در این حمله، مهاجم یک شناسه نشست را به کاربر تحمیل می‌کند و سپس کاربر با استفاده از آن شناسه نشست وارد سیستم می‌شود. این به مهاجم اجازه می‌دهد تا به نشست کاربر دسترسی پیدا کند.
- استفاده از آسیب‌پذیری‌های نرم‌افزاری (Software Vulnerabilities): برخی از آسیب‌پذیری‌های نرم‌افزاری می‌توانند به مهاجم اجازه دهند تا به شناسه نشست کاربر دسترسی پیدا کند یا آن را دستکاری کند.
روش‌های انجام ربودن نشست
- استراق سمع شبکه (Network Sniffing):
* مهاجم با استفاده از ابزارهایی مانند Wireshark ترافیک شبکه را رهگیری می‌کند. * اگر ارتباط بین کاربر و سرور رمزگذاری نشده باشد (به عنوان مثال، از HTTPS استفاده نشود)، مهاجم می‌تواند کوکی نشست را از ترافیک رهگیری‌شده استخراج کند. * این روش در شبکه‌های Wi-Fi عمومی که رمزگذاری ضعیفی دارند، بسیار رایج است.
- اسکریپت‌نویسی بین سایتی (XSS):
* مهاجم یک اسکریپت مخرب را در یک وب‌سایت معتبر تزریق می‌کند. * هنگامی که کاربر وب‌سایت را بازدید می‌کند، اسکریپت مخرب اجرا می‌شود و کوکی نشست کاربر را به سرور مهاجم ارسال می‌کند. * XSS یکی از رایج‌ترین روش‌های ربودن نشست است. برای اطلاعات بیشتر در مورد XSS به صفحه مربوطه مراجعه کنید.
- تثبیت نشست (Session Fixation):
* مهاجم یک شناسه نشست معتبر را ایجاد می‌کند و آن را به کاربر منتقل می‌کند (به عنوان مثال، از طریق یک لینک). * کاربر با استفاده از این شناسه نشست وارد سیستم می‌شود. * مهاجم اکنون می‌تواند از همان شناسه نشست برای دسترسی به حساب کاربری کاربر استفاده کند.
- بدافزار (Malware):
* بدافزار می‌تواند برای سرقت کوکی‌های نشست از کامپیوتر کاربر نصب شود. * بدافزار همچنین می‌تواند برای رهگیری ترافیک شبکه و استخراج کوکی‌های نشست استفاده شود.
راهکارهای مقابله با ربودن نشست
- استفاده از HTTPS: استفاده از HTTPS برای رمزگذاری ارتباط بین کاربر و سرور، از استراق سمع شبکه جلوگیری می‌کند و از سرقت کوکی‌ها جلوگیری می‌کند.
- کوکی‌های امن (Secure Cookies): تنظیم ویژگی Secure برای کوکی‌ها، تضمین می‌کند که کوکی‌ها فقط از طریق کانال‌های امن (HTTPS) ارسال می‌شوند.
- کوکی‌های HttpOnly: تنظیم ویژگی HttpOnly برای کوکی‌ها، از دسترسی اسکریپت‌های سمت کاربر به کوکی‌ها جلوگیری می‌کند و از حملات XSS جلوگیری می‌کند.
- تغییر شناسه نشست (Session ID Regeneration): پس از ورود کاربر به سیستم، شناسه نشست را تغییر دهید تا از حملات تثبیت نشست جلوگیری کنید.
- زمان انقضای نشست (Session Timeout): تنظیم زمان انقضای کوتاه برای نشست‌ها، می‌تواند خطر ربودن نشست را کاهش دهد.
- اعتبارسنجی IP: بررسی اینکه آیا آدرس IP درخواست‌های نشست با آدرس IP کاربر مطابقت دارد، می‌تواند از ربودن نشست جلوگیری کند.
- استفاده از احراز هویت دو مرحله‌ای (Two-Factor Authentication یا 2FA): 2FA یک لایه امنیتی اضافی به فرآیند ورود به سیستم اضافه می‌کند و حتی اگر شناسه نشست به سرقت برود، مهاجم برای دسترسی به حساب کاربری به کد تأیید نیاز دارد.
- به‌روزرسانی نرم‌افزار: به‌روزرسانی منظم نرم‌افزار و سیستم‌عامل، آسیب‌پذیری‌های امنیتی را که می‌توانند برای ربودن نشست مورد استفاده قرار گیرند، اصلاح می‌کند.
- استفاده از ابزارهای تشخیص نفوذ (Intrusion Detection Systems یا IDS) و سیستم‌های پیشگیری از نفوذ (Intrusion Prevention Systems یا IPS): این ابزارها می‌توانند ترافیک شبکه را برای فعالیت‌های مخرب اسکن کنند و از حملات ربودن نشست جلوگیری کنند.
تحلیل فنی ربودن نشست
تحلیل فنی ربودن نشست شامل بررسی ترافیک شبکه، بررسی کوکی‌ها و بررسی لاگ‌های سرور است.
- تحلیل ترافیک شبکه: با استفاده از ابزارهایی مانند Wireshark می‌توان ترافیک شبکه را رهگیری و بررسی کرد تا ببینیم آیا کوکی نشست به صورت ناامن منتقل می‌شود یا خیر.
- بررسی کوکی‌ها: بررسی ویژگی‌های کوکی‌ها (مانند Secure و HttpOnly) می‌تواند نشان دهد که آیا کوکی‌ها به درستی پیکربندی شده‌اند یا خیر.
- بررسی لاگ‌های سرور: بررسی لاگ‌های سرور می‌تواند نشان دهد که آیا درخواست‌های غیرمجاز با استفاده از شناسه نشست به سرور ارسال شده است یا خیر.
تحلیل حجم معاملات (Volume Analysis)
تحلیل حجم معاملات می‌تواند برای شناسایی الگوهای غیرعادی که ممکن است نشان‌دهنده ربودن نشست باشد، استفاده شود. به عنوان مثال، یک افزایش ناگهانی در تعداد تراکنش‌ها یا یک تراکنش بزرگ از یک حساب کاربری که معمولاً تراکنش‌های کوچکی انجام می‌دهد، ممکن است نشان‌دهنده این باشد که حساب کاربری مورد حمله قرار گرفته است.
- شناسایی الگوهای غیرعادی: بررسی الگوهای تراکنش‌های کاربر و شناسایی هرگونه انحراف از این الگوها.
- بررسی مکان‌های جغرافیایی: بررسی اینکه آیا تراکنش‌ها از مکان‌های جغرافیایی غیرمعمول انجام می‌شوند یا خیر.
- بررسی زمان‌بندی تراکنش‌ها: بررسی اینکه آیا تراکنش‌ها در زمان‌های غیرمعمول انجام می‌شوند یا خیر.
مثال‌هایی از حملات ربودن نشست
- حمله به حساب کاربری مدیر سیستم: یک مهاجم با ربودن نشست حساب کاربری مدیر سیستم، می‌تواند به تمام منابع سیستم دسترسی پیدا کند و آسیب جدی به سازمان وارد کند.
- سرقت اطلاعات مالی: یک مهاجم با ربودن نشست حساب کاربری یک کاربر بانکداری آنلاین، می‌تواند به اطلاعات مالی کاربر دسترسی پیدا کند و از آن سوء استفاده کند.
- تغییر اطلاعات شخصی: یک مهاجم با ربودن نشست حساب کاربری یک کاربر در شبکه‌های اجتماعی، می‌تواند اطلاعات شخصی کاربر را تغییر دهد و از آن برای اهداف مخرب استفاده کند.
منابع بیشتر
- احراز هویت
- امنیت وب
- کوکی
- اسکریپت‌نویسی بین سایتی (XSS)
- HTTPS
- احراز هویت دو مرحله‌ای (2FA)
- Wireshark
- تثبیت نشست
- بدافزار
- استراق سمع شبکه
- سیستم‌های تشخیص نفوذ (IDS)
- سیستم‌های پیشگیری از نفوذ (IPS)
- Session Management
- OWASP Session Management Cheat Sheet
- SANS Institute - Session Hijacking
نتیجه‌گیری
ربودن نشست یک تهدید امنیتی جدی است که می‌تواند آسیب زیادی به کاربران و سازمان‌ها وارد کند. با درک نحوه عملکرد این حمله و اجرای اقدامات امنیتی مناسب، می‌توان خطر ربودن نشست را به طور قابل توجهی کاهش داد.
پلتفرم‌های معاملات آتی پیشنهادی
| پلتفرم | ویژگی‌های آتی | ثبت‌نام |
|---|---|---|
| Binance Futures | اهرم تا ۱۲۵x، قراردادهای USDⓈ-M | همین حالا ثبت‌نام کنید |
| Bybit Futures | قراردادهای معکوس دائمی | شروع به معامله کنید |
| BingX Futures | معاملات کپی | به BingX بپیوندید |
| Bitget Futures | قراردادهای تضمین شده با USDT | حساب باز کنید |
| BitMEX | پلتفرم رمزارزها، اهرم تا ۱۰۰x | BitMEX |
به جامعه ما بپیوندید
در کانال تلگرام @strategybin عضو شوید برای اطلاعات بیشتر. بهترین پلتفرم‌های سودآور – همین حالا ثبت‌نام کنید.
در جامعه ما شرکت کنید
در کانال تلگرام @cryptofuturestrading عضو شوید برای تحلیل، سیگنال‌های رایگان و موارد بیشتر!